شیوه خلاصه گویی کردن متن

اگر به کلاس زبان میرید شاید مدرس تون ازتون خواسته باشه خلاصه متن یکی از درس هاتون رو بگید یا خلاصه گویی کنید ( به اصطلاح انگلیسی سامری بدید). وقتی می خواهید خلاصه داستانی رو بنویسید یا توی کلاس ارائه بدید باید کوتاه، شیرین و دقیق باشه.

بخش یک:

۱_داستان رو بخونید. متن داستان رو چند بار بخونید و به متنش گوش کنید. اگر متن تون فایل صوتی نداشت سر کلاس و حین خواندن مدرس خوب گوش کنید و تلفظ های کلمات رو زیر کلمات بنویسید.همونطور که دارید متن رو می خونید ابتدا باید هدف اصلی داستان رو متوجه بشید که اصلا این متن یا داستان راجع به چیه..

۲_نوت برداری کنید. همزمان در حین خواندن متن حتما نوت برداری کنید، تا وقتی آماده شدید خلاصه تون رو ارائه بدین بتونید به اونها نگاه کنید.توی متن دنبال چرایی، مکان، زمان، علت و مواردی از این قبیل باشید. این کلمات پایه و اساس مطلبی که می خواهید توی سامری تون ارائه بدین رو براتون فراهم می کنند.

۳_شخصیت های اصلی متن رو پیدا کنید. باید بدونید کدام شخصیت ها توی داستان مهم نیستند. اگر داستان تون کلی شخصیت داره نیازی نیست تک تک اون ها رو روی کاغذ بیارید و راجع بهشون نت برداری کنید.

مثلا داستان هری پتر و سنگ سورکر رو در نظر بگیرید که شخصیت های اصلی شون هری پاتر، ران ویسلی و هرمیون گرانر هستند. پس فقط باید راجع به اونها نت برداری کنید. اما شخصیت های دیگه خیلی مهم نیستند چون روی داستان تاثیری نمی گذارند و نیازی نیست توی خلاصه گویی تون از اونها حرفی زده بشه.

۴_مکان داستان رو قید کنید. مکان داستان جاییه که داستان توش رخ داده. اما اگر داستان توی مکان های مختلفی رخ داده باشه کارتون پیچیده میشه. اگر اینطور بود، باید خلاصه بیشتری از متن رو ارائه بدید. ولی نیازی نیست مکان های غیر ضروری رو عنوان کنید.

۵_موضوع داستان رو پیدا کنید. منظور از موضوع مشکل اصلی داستانه که در اون شخصیت ها سعی دارند اونو حل کنند. این مشکل نباید حتما یک آدم بد باشه..میتونه هر مشکل یا موضوعی باشه. مثلا توی “هری پاتر” جدال اصلی سر تلاش “ولدمرته” که سعی داره سنگی رو بدزده و اونو به دنیای دیگه ای تحویل بده تا “هری” رو به قتل برسونه. پس نیازی نیست نکات دیگه رو توضیح بدین.

۶_رویدادهای مهم رو یادداشت کنید. این رویدادها مهم ترین بخش داستان هستند. نیازی نیست تک تک کارهایی که یک شخصیت انجام میده رو بنویسید. دقیقا این کاریه که نباید انجام بدید. برای همینه که گفته میشه خلاصه بگید. اگرقرار باشه همه جزئیات رو بنویسید اون موقع دیگه اسمش خلاصه گویی نمیشه. فقط به دنبال رویدادهایی باشید که هدف اصلی داستان رو جلو می برند یا کمک می کنند مشکل موجود توی داستان حل بشه.

۷_به بخش نتیجه گیری داستان بپردازید. این بخش خیلی مهمه چون مشکل داستان رو جمع بندی می کنه و اون رو حل می کنه.حتی توی قصه هایی که از فصل های فیلم دنباله دار گرفته میشه معمولا در انتهای فیلم یا داستان یک نتیجه گیری وجود داره.

بخش دوم: نوشتن خلاصه

۱_نوشته ها و نوت هاتون رو ساماندهی کنید. توی بخش اول سخت ترین قسمت که خواندن کتاب بود رو تمام کردید. اگر همه نت هاتون رو برداشتید، کاملا آماده هستید تا خلاصه تون رو بنویسید. سعی کنید یادداشت هاتون رو بر اساس ترتیب اتفاقات داستان بنویسید. ببینید داستان از کجا شروع میشه و به کجا ختم میشه و اینکه شخصیت های اصلی از اولین شخصیت تا آخرین شخصیت چطوری شکل می گیرند.

۲_حالا خلاصه تون رو بنویسید. این کار کاملا آسانه چون همه نوت هاتون رو به ترتیب در دسترس دارید. عنوان داستان رو هم قید کنید. یادتون نره فقط روی داستان اصلی تمرکز کنید. هیچ وقت عینا داستان رو کپی نکنید. نیازی نیست مکالمات داخل داستان رو توی خلاصه تون کپی برداری کنید. باید بطور خلاصه فقط نکات مهم مکالمه رو بگید.

۳_ به نمونه خلاصه داستان های دیگه دقت کنید.اگر چند نمونه داستان خلاصه شده رو بررسی کنید و شیوه جای گذاری کلمات و یکپارچه کردن اجزاهای مختلف یک داستان کوتاه رو ببینید اون وقت نوشتن خلاصه خیلی براتون آسان تر میشه.

۴_متن خلاصه شده رو ویرایش کنید. مطمئن بشید اون رو کامل ویرایش کردید و اینکه حوادث داستان به ترتیب درست قرار دارند. بعد از ویرایش می تونید با خیال راحت خلاصه تون رو ارائه بدین.

به این متن ساده دقت کنید:

I`m John. Yesterday I ate lunch at 2:00. It was great. Then my father arrived. We talked about English, but he was tired. So I asked him to go to bed. He did not agree. He watched TV

حالا به خلاصه گویی ش می پردازیم:

ابتدای سامری تون رو می تونید طبق زیر شروع کنید:

The text is about

این متن راجع به ….فلان چیزه

The text is about a father and a son. Then father arrives home. He`s tired. The son says to him go to bed” but father does not accept and he watches TV”

نکته خیلی مهم اینه که به جای اینکه جملات نویسنده رو عینا کپی کنید سعی کنید شکل کلماتو عوض کنید. مثلا اگر توی متن گفته:

His father goes home

می تونید بگید:

His daddy goes home

با این روش ساده جمله های جدیدی ارائه دادین…

هرچه متن خلاصه تر باشه خوانده بیشتر لذت میبره…اما این دلیل نمیشه متن رو زیاد از حد خلاصه کنید.مثلا برای یک متن یک صفحه ای می تونید کل متن رو توی ۵ خط خلاصه کنید.

در مرحله اخر….

وقی متن سامری تون اماده شد چندین باراونو پیش خودتون بخونید و تمرین کنید….تا توی کلاس با خیال راحت تری ارائه بدین.